สาระสำคัญ
การตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช
คือ การที่พืชมีการปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมต่าง
ๆ ได้แก่ แสง เสียง
อุณหภูมิ ความชื้น การสัมผัส และแรงโน้มถ่วงของโลก เพื่อให้พืชสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้
มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน ว 1.1 เข้าใจหน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต ความสัมพันธ์ของโครงสร้างและหน้าที่ของระบบต่าง
ๆ ของสิ่งมีชีวิตที่ทำงานสัมพันธ์กัน มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนำความรู้ไปใช้ในการดำรงชีวิตของตนเองและดูแลสิ่งมีชีวิต
มาตรฐาน ว 8.1 ใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาศาสตร์ในการสืบเสาะหาความรู้การแก้ปัญหา รู้ว่าปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่มีรูปแบบที่แน่นอน
สามารถอธิบายและตรวจสอบได้ ภายใต้ข้อมูลและเครื่องมือที่มีอยู่ในช่วงเวลานั้น
ๆ เข้าใจว่า วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี สังคม และสิ่งแวดล้อมมีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กัน
ตัวชี้วัด
1. ว 1.1 ป.4/3 ทดลองและอธิบายการตอบสนองของพืชต่อแสง เสียง และการสัมผัส
2. ว 8.1 ป.4/1 ตั้งคำถามเกี่ยวกับประเด็น หรือเรื่อง
หรือสถานการณ์ที่จะศึกษา
ตามที่กำหนดให้ และตามความสนใจ
3. ว 8.1 ป.4/2
วางแผนการสังเกต เสนอวิธีสำรวจตรวจสอบ หรือศึกษาค้นคว้า
และคาดการณ์สิ่งที่จะพบจากการสำรวจตรวจสอบ
4.
ว 8.1 ป.4/3
เลือกอุปกรณ์ที่ถูกต้องเหมาะสมในการสำรวจตรวจสอบ
5.
ว 8.1 ป.4/4
บันทึกข้อมูลในเชิงปริมาณ นำเสนอผล สรุปผล
6. ว 8.1 ป.4/5
สร้างคำถามใหม่เพื่อการสำรวจตรวจสอบต่อไป
7.
ว 8.1 ป.4/6 แสดงความคิดเห็นและสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้
8. ว 8.1 ป.4/7
บันทึกและอธิบายผลการสำรวจตรวจสอบอย่างตรงไปตรงมา
9. ว 8.1 ป.4/8 นำเสนอ จัดแสดงผลงาน โดยอธิบายด้วยวาจา
หรือเขียนอธิบาย
จุดประสงค์การเรียนรู้
1. ลงมือทำการทดลองและสรุปผลการทดลองได้
(P)
2. คาดคะเนทิศทางการเจริญของรากและลำต้นได้
(P)
3. บอกความหมายของสิ่งเร้า
และการตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืชได้ (K)
4. เป็นผู้ใฝ่เรียนรู้ ช่างสังเกต ช่างคิด ช่างสงสัย และเป็นผู้ที่มีความกระตือรือร้นในการเสาะแสวงหาความรู้
(A)
สาระการเรียนรู้
การตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช
สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
1. ความสามารถในการสื่อสาร
- การอธิบาย การเขียน การพูดหน้าชั้นเรียน
2. ความสามารถในการคิด
- การสังเกต การคิดวิเคราะห์
การเปรียบเทียบ การจัดระบบความคิดเป็นแผนภาพ
การสร้างคำอธิบาย การอภิปราย การสื่อความหมาย การทำกิจกรรมทดลอง
โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์
3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
- การแก้ปัญหาขณะปฏิบัติกิจกรรมการทดลอง
4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
- กระบวนการกลุ่ม
คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. ใฝ่เรียนรู้
2. มุ่งมันในการทำงาน
3. ซื่อสัตย์
4. มีวินัย
5. รู้จักแบ่งปัน
การบูรณาการตามแนวทางสะเต็มศึกษา
S (Science ) : การดำรงชีวิตของพืช
T ( Technology) : การสืบค้นข้อมูล
E( Engineering ) : การออกแบบการทดลอง
M( Mathematics ) : การเปรียบเทียบข้อมูล
ภาระงาน/ชิ้นงาน
แผนภาพความคิด
การตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช
การนำเสนอผลงานกลุ่มด้วย Application Keynote
คำถามสำคัญ
พืชมีการตอบสนองต่อสิ่งเร้ารอบตัวเราอย่างไร
กิจกรรมการเรียนรู้
วิธีการสืบเสาะหาความรู้ (Inquiry Method
: 5E)
ครูดำเนินการทดสอบก่อนเรียน
เพื่อตรวจสอบความพร้อมและพื้นฐานของนักเรียนโดยครูแสดงโจทย์จาก Application Keynote
(5 นาที)
ขั้นที่
1 สร้างความสนใจ (engagement) (5 นาที)
1. ครูนำเข้าสู่บทเรียน โดยให้นักเรียนดูคลิป VDO
เกี่ยวกับการตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช จาก YOU Tube
2. ครูถามคำถามนักเรียน ดังนี้
2.1 พืชมีการตอบสนองต่อสิ่งเร้ารอบตัวเราอย่างไร (ตัวอย่างคำตอบ รากพืชเจริญเติบโตลงสู่พื้นดิน ลำต้นเจริญเติบโตขึ้นเหนือพื้นดินโดยโน้มเอียงตามแสง)
ขั้นที่ 2 สำรวจและค้นหา
(exploration) (20 นาที)
1. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4-5 คน จากนั้นให้นักเรียนศึกษาวิธีทำกิจกรรม เรื่องการตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช ในใบกิจกรรมให้เข้าใจชัดเจน
2. ให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็นก่อนทำกิจกรรม
โดยครูถามคำถามก่อนทำกิจกรรม ดังนี้
2.1 ขวดแก้วทั้ง
2 ใบ มีอะไรที่เหมือนกัน
(มีกระดาษซับเหมือนกัน จำนวนเมล็ดถั่วเขียวเท่ากัน)
2.2 ขวดแก้วทั้ง 2 ใบ มีอะไรที่ต่างกัน (ขวดแก้วใบที่ 1 พรมน้ำ ส่วนขวดแก้ว
ใบที่ 2 ไม่พรมน้ำ)
ใบที่ 2 ไม่พรมน้ำ)
2.3 กิจกรรมนี้ต้องการศึกษาเรื่องอะไร
(เพื่อศึกษาว่าเมล็ดต้องการน้ำเพื่อการเจริญเติบโตเป็นต้นอ่อน
และศึกษาทิศทางการเจริญเติบโตของรากและลำต้นของต้นอ่อน)
จากนั้นให้นักเรียนตอบคำถามก่อนทำกิจกรรมในใบกิจกรรม
3. ให้นักเรียนทำกิจกรรม เรื่อง การตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช
และบันทึกผลการทำกิจกรรมในใบกิจกรรม และบันทึกภาพการทำกิจกรรมด้วย Application Camera
ขั้นที่
3
อธิบายและลงข้อสรุป (explanation) (15 นาที)
1. ให้ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการทำกิจกรรม
เพื่อเปรียบเทียบและตรวจสอบความถูกต้อง
2. ให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับผลการทำกิจกรรม
โดยครูถามคำถามหลังทำกิจกรรม ดังนี้
2.1 นักเรียนคิดว่าเมล็ดต้องการน้ำเพื่อการเจริญเติบโตหรือไม่
นักเรียนทราบได้อย่างไร (เมล็ดต้องการน้ำเพื่อการเจริญเติบโต เห็นได้จากขวดแก้วใบที่ 1 พรมน้ำ ต้นอ่อนที่อยู่ในเมล็ดเจริญเติบโตมีรากและลำต้น
ส่วนขวดแก้วใบที่ 2 ที่ไม่พรมน้ำ ต้นอ่อนที่อยู่ในเมล็ดไม่เจริญเติบโต)
2.2 รากที่งอกออกมาจากเมล็ดเจริญไปในทิศทางใด (รากมีทิศทางการเจริญเติบโตลงสู่พื้นดิน)
2.3 ลำต้นที่เกิดขึ้นเจริญไปในทิศทางใด
(ลำต้นมีทิศทางการเจริญเติบโตขึ้นเหนือพื้นดิน)
2.4 ผลการทดลองนี้สรุปได้ว่าอย่างไร
(เมล็ดต้องการน้ำเพื่อการเจริญเติบโตเป็นต้นอ่อน
โดยที่รากของต้นอ่อนจะเจริญเติบโตลงสู่พื้นดินและลำต้นมีทิศทางการเจริญเติบโตขึ้นเหนือพื้นดิน)
2.5 หลังจาก 7 วันแล้ว
ถ้านักเรียนนำขวดใบที่ 1 มาวางตามแนวนอน
นักเรียนคิดว่า ส่วนของรากและลำต้นพืชจะเจริญไปทิศทางใด นักเรียนทราบได้อย่างไร (รากมีทิศทาง
การเจริญเติบโตลงสู่พื้นดิน ส่วนลำต้นมีทิศทางการเจริญเติบโตขึ้นเหนือพื้นดิน ทราบได้จาก
การเจริญเติบโตลงสู่พื้นดิน ส่วนลำต้นมีทิศทางการเจริญเติบโตขึ้นเหนือพื้นดิน ทราบได้จาก
การสังเกตผลการทดลอง)
2.6 หลังจาก 7 วันแล้ว ถ้านักเรียนนำขวดใบที่ 1 มาวางกลับด้าน
โดยให้ฝาขวดอยู่ด้านล่างและก้นขวดอยู่ด้านบน
นักเรียนคิดว่าส่วนของรากและลำต้นจะเจริญไปในทิศทางใดนักเรียนทราบได้อย่างไร (รากมีทิศทางการเจริญเติบโตลงสู่พื้นดิน (ฝาขวด) ส่วนลำต้นมีทิศทาง
การเจริญเติบโตขึ้นเหนือพื้นดิน (ก้นขวด) ทราบได้จากการสังเกตผลการทดลอง)
การเจริญเติบโตขึ้นเหนือพื้นดิน (ก้นขวด) ทราบได้จากการสังเกตผลการทดลอง)
จากนั้นให้นักเรียนตอบคำถามหลังทำกิจกรรมในใบกิจกรรม
3. ให้นักเรียนร่วมกันสรุปผลการทำกิจกรรมเกี่ยวกับการตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช
ให้ได้ประเด็นตามจุดประสงค์การเรียนรู้
5.
นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลจากการปฏิบัติกิจกรรม ด้วย Application Keynote
ขั้นที่
4 ขยายความรู้ (elaboration) (10 นาที)
1. ให้นักเรียนสรุปความรู้ด้วยตนเองเกี่ยวกับการตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช
โดยเขียนเป็นแผนภาพความคิดจัดทำเป็นชิ้นงานด้วย Application Popplet
Lite
ขั้นที่
5 ประเมิน (elaboration) (5 นาที)
1. ให้นักเรียนเขียนแสดงความรู้สึกหลังการเรียน ในประเด็นต่อไปนี้
สิ่งที่นักเรียนได้เรียนรู้ในวันนี้คืออะไร
นักเรียนเข้าใจเรื่องใดมากที่สุด
นักเรียนมีปัญหาหรือข้อสงสัยในเรื่องใดบ้าง
นักเรียนพึงพอใจกับการเรียนในวันนี้หรือไม่
นักเรียนต้องการให้ครูปรับปรุงการสอนในเรื่องใดบ้าง
2. ครูประเมินการเรียนรู้ของนักเรียน
ดังนี้
สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนขณะทำงานร่วมกัน
สังเกตการตอบคำถามของนักเรียนในชั้นเรียน สังเกตการตอบคำถามในใบงาน ประเมินการทดลอง ประเมินแผนภาพความคิด และประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์โดยใช้แบบประเมินตามสภาพจริง
การจัดบรรยากาศเชิงบวก
ครูกระตุ้นให้ผู้เรียนตอบคำถามโดยไม่ต้องกังวลเรื่องถูกผิด ช่วยกันปรับปรุงแก้ไขได้
เอกสารประกอบการสอน/สื่อ/แหล่งการเรียนรู้
1. คลิป VDO เกี่ยวกับการตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช
จาก
YOU Tube
2. ขวดแก้วหรือขวดพลาสติกใสปากกว้าง ขนาด 250
ลูกบาศก์เซนติเมตร 2 ใบ
3. กระดาษซับขนาด 4 เซนติเมตร Í 15 เซนติเมตร 1 แผ่น
4. เมล็ดถั่วเขียว 10
เมล็ด
5. น้ำ 50 ลูกบาศก์เซนติเมตร
6. แว่นขยาย 1 อัน
7.
ใบกิจกรรม เรื่อง การตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช
8.
ipad
แหล่งการเรียนรู้เพิ่มเติม
1. จากอินเทอร์เน็ต การตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช
2.
Application สื่อการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ Keynote,
Popplet Lite, Safari
การวัดและประเมินผล
วิธีการวัด
|
เครื่องมือ
|
เกณฑ์การประเมิน
|
ตรวจใบกิจกรรม
เรื่อง การตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช
|
แบบประเมินใบกิจกรรม
เรื่องการตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช
|
ร้อยละ
60 ผ่านเกณฑ์
|
สังเกตพฤติกรรม
|
แบบประเมินการนำเสนอผลงาน
|
อยู่ในระดับ พอใช้ขึ้นไป
|
สังเกตพฤติกรรม
|
แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
|
อยู่ในระดับ พอใช้ขึ้นไป
|
ความรู้เพิ่มเติมสำหรับครู
ตัวอย่างการตอบสนองต่อสิ่งเร้าของพืช ด้วย Application Keynote
เช่น
แสง
(ดอกทานตะวันหันดอกเข้าหาแสงอาทิตย์ ปลายยอดของพืชเบนเข้าหาแสง)
อุณหภูมิ (ดอกพุดตานเปลี่ยนสีในตอนเช้า
สาย และเย็น ดอกบัวบานในตอนเช้าและหุบในตอนเย็น)
ความชื้น
(รากพืชเจริญเข้าหาบริเวณที่ชื้นเสมอ)
การสัมผัส
(การหุบของใบไมยราบ และต้นหม้อข้าวหม้อแกงลิง)
เสียง
(พืชบางชนิดเกิดการสั่นไหว หรือเจริญเติบโตได้ดีเมื่อได้ยินเสียงเพลง)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น